STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH

W SIMON NOWAK STOMATOLOGIA

Rozdział I

§1. Postanowienia wstępne

Standardy ochrony małoletnich stanowią realizację obowiązku prawnego wynikającego z ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich – Dz. U. z 2024 r. poz. 560).

Celem wprowadzenia standardów ochrony dzieci w podmiocie jest zapewnienie:

• dzieciom ochrony przed krzywdzeniem i ustalenie procedur udzielania im odpowiedniego wsparcia,

• pracownikom niezbędnych informacji i kompetencji, aby umożliwić im wywiązywanie się z obowiązków w zakresie dbałości o dobro dzieci i ochrony ich przed przemocą,

• dzieciom oraz ich rodzicom lub opiekunom niezbędnych informacji na temat zasad obowiązujących w podmiocie oraz możliwości uzyskania wsparcia w sytuacji podejrzenia, że dziecko doświadcza krzywdzenia.

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników i współpracowników jest działanie dla dobra małoletniego i w jego najlepszym interesie. Każdy pracownik traktuje osobę małoletnią z szacunkiem oraz uwzględnia jej potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletniego przemocy w jakiejkolwiek formie.

Kierownictwo oraz każdy członek personelu ma obowiązek przestrzegania niniejszych standardów.

Dla potrzeb przeciwdziałania krzywdzeniu małoletnich, personel i kierownictwo podejmuje działania określone standardami również w sytuacji zaobserwowania lub powzięcia informacji o krzywdzeniu małoletniego przez dorosłe osoby trzecie lub przez innych małoletnich.

Za wdrożenie, monitorowanie przestrzegania, ocenę realizacji standardów oraz inne zadania określone w standardach odpowiedzialny jest kierownik podmiotu leczniczego.

§2. Definicje

Podmiot leczniczy – SIMON NOWAK Stomatologia, ul. E. Dembowskiego 4, 64-920 Piła.
Personel podmiotu – pracownicy, współpracownicy, niezależnie od podstawy zatrudnienia (w tym osoby świadczące usługi w oparciu o umowy cywilnoprawne, wolontariusze, studenci, rezydenci, stażyści, praktykanci).
Kierownictwo – osoba lub organ, który zgodnie z obowiązującym prawem jest uprawniony do podejmowania decyzji o działaniach podmiotu.
Dziecko – każda osoba, która nie ukończyła 18. roku życia.
Opiekun dziecka – przedstawiciel ustawowy dziecka: rodzic albo opiekun; rodzic zastępczy; opiekun tymczasowy (osoba upoważniona do reprezentowania małoletniego obywatela Ukrainy, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez opieki osób dorosłych).
Zgoda opiekuna – zgoda rodziców albo zgoda opiekuna, rodzica zastępczego lub opiekuna tymczasowego. W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.

Krzywdzenie dziecka – każde zachowanie względem dziecka, które stanowi wobec niego czyn zabroniony, a także zaniedbanie (zamierzone lub niezamierzone), działanie lub zaniechanie jak również każdy jego rezultat, skutkujący naruszeniem praw, swobody, dóbr osobistych dziecka i zakłóceniem jego rozwoju.
Podstawowe formy krzywdzenia:

• przemoc fizyczna wobec dziecka

• przemoc psychiczna wobec dziecka

• przemoc seksualna (wykorzystywanie seksualne dziecka)

• zaniedbywanie dziecka

• przemoc rówieśnicza (nękanie, przemoc werbalna, fizyczna, materialna, relacyjna, itd.)

(Jeśli chcesz, mogę wypunktować wszystkie formy przemocy tak jak w dokumencie.)

Rozdział II

§1. Zasady bezpiecznego zatrudniania personelu

Pracodawca przed zatrudnieniem jakiejkolwiek osoby, która będzie udzielać świadczeń zdrowotnych małoletnim lub będzie uczestniczyć w ich udzielaniu, dokonuje weryfikacji pracownika w następujący sposób:

• przeprowadza ocenę przygotowania kandydata oraz sprawdza referencje,

• sprawdza czy dane kandydata nie zostały zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze,

• pobiera od kandydata informacje o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego…

• itd. (pełna treść z dokumentu zostanie zachowana)

Rozdział III

§1. Zasady zapewnienia bezpiecznych relacji między dzieckiem a personelem

Członkowie personelu posiadają odpowiednią wiedzę, a w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.

Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko.

Do zadań personelu należy monitorowanie sytuacji i dobrostanu dziecka. Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszy interesie.

Personel traktuje dziecko z szacunkiem, a podejmując decyzje jego dotyczące informuje je o tym, wysłuchuje jego opinii oraz o ile to możliwe i bezpieczne – uwzględnia jego potrzeby.

Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi uwzględniają sytuacje dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnościami.

Każdy członek personelu w kontakcie z dzieckiem:

• przedstawia się i mówi, kim jest, jaka jest jego rola w opiece nad pacjentem;

• komunikuje się z dziećmi w sposób życzliwy i cierpliwy, okazuje empatię i dobrą wolę w rozmowie;

• zachowuje uczciwość i dobre intencje;

• przekazuje dziecku informacje w sposób dostosowany do jego wieku, sytuacji zdrowotnych oraz możliwości poznawczych dziecka, przy użyciu prostego języka.

W sytuacji zidentyfikowania czynników ryzyka krzywdzenia dziecka personel podmiotu podejmuje działania profilaktyczne w zakresie swoich kompetencji i możliwości. Podjęte kroki zostają odnotowane w dokumentacji dziecka oraz zostają omówione z przełożonymi i osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu.

Każdy członek personelu ma obowiązek szanować prawo dziecka do prywatności, a dziecko musi zostać poinformowane, iż ma do tego prawo.

Usługa stomatologiczna przeprowadzana jest w obecności rodzica, opiekuna dziecka lub innej osoby bliskiej wskazanej przez dziecko, chyba że dziecko wyraźnie zaznacza, iż nie chce ich obecności.

Czynności pielęgnacyjne, higieniczne i związane z ochroną zdrowia oraz kontakt fizyczny z dzieckiem należy ograniczyć do czynności niezbędnych, adekwatnych do wieku i rozwoju dziecka. Czynności te powinny być przeprowadzane z dbałością o komfort pacjenta oraz z poszanowaniem jego godności i intymności. Każde działanie należy uprzedzić stosownymi informacjami na temat podejmowanych czynności.

Jakiekolwiek próby albo działanie polegające na kontakcie fizycznym z dzieckiem niezwiązane z udzielaniem świadczenia medycznego, może się odbywać wyłącznie za zgodą dziecka i zgodnie z jego potrzebami.

W przypadku pracy z dzieckiem, które doświadczyło lub doświadcza krzywdzenia w jakiejkolwiek formie należy zachować adekwatną ostrożność i dystans w celu ochrony dziecka. Personel musi tłumaczyć dziecku rodzaj i powód stawianych granic.

Personel musi kierować się wyrozumiałością i poszanowaniem dla emocji dziecka związanych z pobytem w placówce, jego prawa do zmiany zdania i nastroju oraz potrzebę oswojenia się z nową sytuacją i miejscem.

Dziecko ma prawo, aby rodzice lub opiekunowie towarzyszyli mu podczas leczenia i korzystania ze świadczeń medycznych, zawsze, gdy tego potrzebuje. Personel musi ich na bieżąco informować o sytuacji medycznej dziecka, a także uwzględniać ich rolę w opiece nad dzieckiem, przygotowaniu go do leczenia i uspokajaniu dziecka.

Personel jest zobligowany do poinformowania dziecka, rodziców i opiekunów o zasadach obowiązujących w podmiocie i podkreślać znaczenie ich przestrzegania dla minimalizowania dyskomfortu pacjentów.

Placówka nie udostępnia dzieciom dostępu do internetu ani urządzeń elektronicznych umożliwiających dostęp do internetu.

Rozdział IV

§1. Katalog zachowań zakazanych

Zakazuje się członkowi personelu:

• nawiązywania z dzieckiem relacji o charakterze seksualnym bądź romantycznym,

• proponowania dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych, substancji psychoaktywnych, jak również używania ich w obecności dzieci w czasie wykonywania obowiązków służbowych lub pobytu na terenie placówki,

• oglądania treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę w obecności dzieci, udostępniać dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę lub umożliwianie im zapoznanie się z tymi treściami,

• utrwalania wizerunku dziecka (filmowania, nagrywania głosu, fotografowania) dla potrzeb prywatnych,

• przyjmowania pieniędzy, prezentów od dziecka i jego opiekuna ani wchodzenia w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub opiekunów dziecka, które mogłyby prowadzić do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych,

• utrzymywania niejawnych bądź ukrywanych kontaktów z dzieckiem, oraz kontaktów opartych na udzielaniu gratyfikacji albo wykorzystujących przewagę fizyczną, stosunek władzy bądź zależność dziecka,

• składania dziecku propozycji, czynienia komentarzy niewłaściwych dla relacji pracownik – dziecko, dotykania dziecka w sposób, który może być uznany lub jest nieprzyzwoity albo niestosowny,

• używania wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienia obraźliwych uwag, nawiązywania w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej, wykorzystywania wobec dziecka przewagi fizycznej (zastraszania, przymuszania, groźby), stosunku władzy bądź zależności dziecka,

• stosowania jakiejkolwiek przemocy wobec dziecka,

• celowego prowokowania u dziecka wystąpienia lub eskalacji zachowań niepożądanych,

• wyręczania lub nadzorowania dziecka m.in. podczas realizacji czynności samoobsługowych i higienicznych, ponad niezbędny poziom wynikający z potrzeb dziecka lub dbałości o jego bezpieczeństwo,

• zawstydzania, upokarzania, lekceważenia, obrażania dziecka, podnoszenia głosu na dziecko,

• ujawniania osobom nieuprawnionym, w tym innym dzieciom, informacji dotyczących dziecka,

• zapraszania dziecka do swojego miejsca zamieszkania, spotykania się z nimi poza godzinami pracy lub utrzymywania kontaktu przez prywatne kanały komunikacji,

• angażowania lub zachęcania dziecka do jakiejkolwiek działalności niezgodnej z prawem lub stwarzającej zagrożenie dla dziecka,

• lekceważenia lub powierzchownego traktowania zgłaszanej przez dziecko potrzeby wsparcia i pomocy,

• utrzymywania biernej postawy w zakresie troski o rozwój i zabezpieczenie dziecka w sytuacji zagrożenia jego dobrostanu.

Niedozwolone jest również pomiędzy dziećmi:

• bicie, szturchanie, popychanie, zawstydzanie, upokarzanie, lekceważenie, obrażanie oraz dotykanie w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny,

• używanie wulgarnych słów, gestów i żartów,

• wszelkie zachowanie naruszające wzajemną prywatność,

• wkraczanie w osobistą sferę seksualną – słownie lub fizycznie,

• proponowanie alkoholu, wyrobów tytoniowych lub nielegalnych substancji.

Rozdział V

§1. Kwalifikacja zagrożeń

Jako rodzaje kwalifikacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci uznaje się:

• przestępstwo na szkodę dziecka,

• inną formę krzywdzenia, niebędącą przestępstwem,

• zaniedbanie potrzeb życiowych dziecka.

Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń jest Simon Nowak.

W przypadku zidentyfikowania objawów mogących świadczyć o krzywdzeniu dziecka – pacjenta, personel zobligowany jest do odnotowania tego faktu w dokumentacji medycznej. Ponadto, należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka i odseparowanie go od osoby podejrzewanej o krzywdzenie.

Członek personelu, który podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone, ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania jej osobie odpowiedzialnej za przyjęcie zgłoszenia.

W sytuacji, gdy dojdzie do ujawnienia krzywdzenia przez dziecko, konieczne jest stworzenie mu odpowiedniego kanału do wypowiedzenia się, przedstawienia swojego zdania. Personel musi mieć na szczególnej uwadze:

• wyrażenie swojej troski,

• zapewnienie dziecka o prawidłowości podjęcia rozmowy o doznanej krzywdzie,

• wyjaśnienie dziecku, że to nie ono jest winne zaistniałej sytuacji,

• wydanie jednoznacznie negatywnej opinii wobec każdej formy przemocy,

• odpowiednie poinformowanie dziecka o wszczętej procedurze, osobach zajmujących się sprawą oraz o sposobie zapewnienia mu bezpieczeństwa.

Wszystkie osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięły informacje o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania poufności, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

Interwencja prowadzona jest przez osobę wyznaczoną do podejmowania interwencji, w zależności od sytuacji i potrzeby we współpracy z kierownictwem, osobą dokonującą zgłoszenia oraz innymi osobami odpowiedzialnymi za realizowanie, upowszechnianie i monitorowanie standardów ochrony dzieci.

Po ujawnieniu przez dziecko krzywdzenia lub w sytuacji podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, osoba odpowiedzialna za organizację i udzielanie wsparcia dziecku opracowuje plan wsparcia dziecka.

Rozdział VI

§1. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego przez opiekuna

W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu z uwagi na stosowanie wobec niego przemocy domowej, a w rodzinie są lub mogą być inne dzieci narażone na krzywdzenie, personel niezwłocznie informuje Policję, dzwoniąc pod numer 112.

W przypadku podejrzenia, że dziecko doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie, personel niezwłocznie informuje Policję.

W przypadku podejrzenia, że opuszczenie przez dziecko podmiotu w towarzystwie rodzica lub opiekuna będzie godziło w dobro dziecka, w tym zagrażało jego bezpieczeństwu, osoba odpowiedzialna za podejmowanie interwencji może podjąć decyzję o opóźnieniu wypisania dziecka z podmiotu i niezwłocznie wystąpić do sądu rodzinnego o wydanie odpowiednich zarządzeń opiekuńczych.

Interwencja w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka polega na sporządzeniu pisemnego zawiadomienia, opisującego najbardziej dokładnie zdarzenie, ze wskazaniem danych pokrzywdzonego i potencjalnego sprawcy, przesłaniu go do najbliższej jednostki policji i prokuratury.

W sytuacji, gdy dochodzi do innej formy krzywdzenia dziecka niż przemoc ze strony rodziców, opiekunów prawnych lub innych osób bliskich, gdy zachowanie:

• stanowi przemoc domową – konieczne jest wdrożenie procedury Niebieskiej Karty,

• nie stanowi przemocy domowej – należy wystąpić do sądu rodzinnego o wgląd w sytuację rodziny.

Rozdział VII

§1. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego przez personel

W przypadku podejrzenia, że dziecko doświadcza przemocy z uszczerbkiem na zdrowiu, wykorzystania seksualnego lub/i zagrożone jest jego życie – personel niezwłocznie informuje Policję (numer 112).

W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez członka personelu – kierownictwo niezwłocznie odsuwa tę osobę od wszelkich form kontaktu z dziećmi, aż do czasu wyjaśnienia sprawy.

W przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko członkowi personelu – osoba ta zostaje bezwzględnie i natychmiastowo odsunięta od wszelkich form kontaktu z dziećmi aż do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.

Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony osoby wyznaczonej do prowadzenia interwencji, do przyjmowania zgłoszeń lub odpowiedzialnej za standardy ochrony dzieci – interwencja prowadzona jest przez kierownictwo podmiotu lub inną osobę wskazaną przez kierownictwo.

Jeżeli zgłoszenie dotyczy kierownictwa – osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dziecka w podmiocie powiadamia organ nadzorujący.

W przypadku innych form krzywdzenia:

• zachowanie jednorazowe, o niewielkiej intensywności – rozmowa dyscyplinująca,

• znaczne naruszenie dobra dziecka (np. dyskryminacja, naruszenie godności) – rekomendacja rozwiązania stosunku prawnego,

• poważne naruszenia – przeprowadzenie wewnętrznego postępowania, aktualizacja standardów, szkolenia, nadzór nad wdrażaniem zaleceń.

W przypadku niezastosowania się personelu do standardów – podejmuje się działania dyscyplinarne i szkoleniowe.

W pozostałym zakresie stosuje się odpowiednio zasady z Rozdziału VI.

Rozdział VIII

§1. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdy

Wobec małoletniego, który doznaje krzywdzenia, osoba odpowiedzialna za udzielanie wsparcia małoletniemu opracowuje indywidualny plan wsparcia, dostosowany do potrzeb małoletniego, możliwości podmiotu leczniczego, a w razie konieczności – oparty na współpracy z innymi instytucjami.

Plan powinien zawierać:

• sposoby odizolowania dziecka od osób podejrzewanych o krzywdzenie i możliwość swobodnego funkcjonowania,

• ofertę wsparcia możliwego do uzyskania, także w innych instytucjach.

Plan wsparcia powinien być opracowany z opiekunami prawnymi małoletniego i omówiony z małoletnim.
W przypadku, gdy opiekun prawny jest osobą krzywdzącą, plan należy opracować w porozumieniu z niekrzywdzącym opiekunem prawnym.

Rozdział IX

§1. Zasady dokonywania aktualizacji standardów

• Szkolenie z zakresu standardów odbywa się do 30 dni od wprowadzenia oraz co 2 lata.

• Nowi pracownicy są szkoleni obowiązkowo.

• Osoba odpowiedzialna przeprowadza ewaluację co 2 lata, sporządza raport dla kierownictwa.

• Na podstawie raportu wprowadza się zmiany, a jeśli poziom znajomości standardów jest niski – odbywa się szkolenie uzupełniające.

• Raport zawiera ocenę znajomości standardów, zgłoszenia naruszeń oraz propozycje zmian.

• Kierownictwo podejmuje decyzję o zmianach i ogłasza nowe brzmienie standardów.

• Standardy muszą być znane dzieciom – udostępniane im oraz opiekunom.

Rozdział X

§1. Postanowienia końcowe

Standardy wchodzą w życie z dniem ich wprowadzenia.

Udostępnienie standardów w wersji zupełnej oraz skróconej, przeznaczonej dla dzieci, następuje w sposób umożliwiający zapoznanie się z nimi przez personel podmiotu, dzieci i opiekunów, poprzez:

• zamieszczenie na stronie internetowej,

• wywieszenie w placówkach podmiotu.